Ας ξεκινήσουμε με μία εγκυκλοπαιδική απορία: πόσο ελίτ είναι πολύ ελίτ;

«Θυμάμαι χαρακτηριστικά την ιστορία μίας μεγάλης πριγκίπισσας που, όταν της ειπώθηκε πως οι υπήκοοί της δεν είχαν ψωμί να φάνε, αποκρίθηκε: ας φάνε μπριός», έγραψε ο Ζαν Ζακ Ρουσώ και, μολονότι δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι η προέλευση της φράσης είναι η Μαρία Αντουανέτα, η φράση της αποδίδεται σχεδόν από όλους τους επίδοξους ιστοριοδίφες.

Στην Ελλάδα πάντως δεν είναι «μπριός», είναι «αποβράσματα». Όπερ, «όσοι δεν χτυπάνε εισιτήριο στο μετρό θα πρέπει να νιώθουν αποβράσματα της κοινωνίας». Διά στόματος Κώστα Καραμανλή του Γ’ του Παρακάμπτοντα τας Ζώνας Ασφαλείας και Μη Δηλώνοντα Καταθέσεις 380.000€. Μεγάλος τίτλος, αλλά στην ιστορία της Βυζαντινής μας Αυτοκρατορίας υπήρξαν σίγουρα λιγότερο κολακευτικοί.

Παρόλα αυτά, κατά τη δική μας γνώμη η ρίζα του προβλήματος βρίσκεται αλλού και συγκεκριμένα σε δύο ζητήματα: το πρώτο είναι η απόσταση που κρατούν οι συγκεκριμένοι άνθρωποι από την κοινωνία. Για παράδειγμα, πόσες φορές ο κ. Καραμανλής έχει χρησιμοποιήσει το σύστημα του μετρό (χωρίς να συνοδεύεται από τηλεοπτικά συνεργεία) και, ακόμα πιο ανησυχητικά, η καλλιέργεια της διχαστικής νοοτροπίας “them and us” – αυτοί κι εμείς.

Όποιος έχει χρήματα είναι καλός καγαθός, όποιος δεν έχει είναι «απόβρασμα». Εδώ όμως υπάρχει ένα βασικό πρόβλημα. Ότι δεν μπορείς να ξέρεις πώς ο «καλός καγαθός» απέκτησε τα χρήματά του. Αν έκλεψε, αρκεί η λέξη «απόβρασμα» για να τον περιγράψει; Γιατί τότε θα εξισωθεί με τον κλέφτη του 1.40€. Και ναι, η κλεψιά είναι κλεψιά, αλλά και κάποιες κλεψιές είναι πολύ βαρύτερες από άλλες. Ο Γιάννης Αγιάννης, για παράδειγμα έκλεψε ένα καρβέλι ψωμί, αλλά δεν ήταν και μπριός.

Και ο Χριστοφοράκος; Ο Μαρτίνης; Ο Τσοχατζόπουλος; Ήταν με τη μεριά των Αγιάννηδων ή των Ιαβέρηδων; Και τις πλάτες ποιων είχαν;

Όχι ότι ο κ. Καραμανλής δεν έχει δίκιο σε ένα σοβαρό ζήτημα, την ολοένα και χειρότερη κατάσταση που επικρατεί στο μετρό της πρωτεύουσας. Ωστόσο είναι η δουλειά του να την διορθώσει (πώς άραγε, εφόσον δεν το χρησιμοποιεί καθημερινά). Και, όπως πάντα, θα κριθεί εκ του αποτελέσματος. Μέχρι τότε, σκόπιμο θα ήταν να θυμηθεί την εμβληματική φράση που και οι αρχαίοι ημών είχαν συνειδητοποιήσει αρκετά ώστε ο Σοφοκλής να την συμπεριλάβει στην «Αντιγόνη»: «οὒτοι συνέχθειν, ἀλλά συμφιλεῖν ἔφυν». Δηλαδή, «δεν γεννήθηκα για να μισώ τους ανθρώπους, αλλά για να αγαπώ μαζί τους». Ποιος ξέρει. Στο τέλος, μπορεί να τον υπηρετήσει καλύτερα στην πορεία του από οποιαδήποτε γαλλίδα πριγκίπισσα και το μπριός της.